VUCA Dünyası'nın Yöneticiler ve Bireyler için yarattığı olumsuz etkiler - 4

VUCA'nın açılımı, Volatility (Değişkenlik), Uncertainty (Belirsizlik), Complexity

(Karmaşıklık) ve Ambiguity (Muğlaklık) dır. Başlangıçta ABD askeri jargonundan

gelen bu kavram şu anda günümüz dünyasını tanımlamada yönetim literatürü

açısından her geçen gün daha sık kullanılmaktadır.

Bu soruyu yanıtlamadan önce, şu soruya yanıt versek daha doğru olur diye

düşünüyorum: Ambiguity (Muğlaklık) ne anlama gelmektedir? Bu, VUCA’nın en

korkuncu sayılabilir: Bilmediğimizi bilmeme hali. Ambiguity (Muğlaklık),

hareketlerimizin sonuçlarını öngörememe ve durum hakkında yeterli bilgiye

sahip olmadığımızda ortaya çıkar. Bugün, netliğin olmadığı ortamlarla karşı

karşıyayız, ve verileri-olayları yorumlamada ve anlamlandırmada yetersiz

kalıyoruz.

Yöneticiler, PUKO döngüsü temelinde hareket ederler-etmelidirler. Planla-

Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (veya Standartize Et). PUKO Döngüsü içinde,

bilgi/veri toplama-analiz yapma-muhakeme etme-karar verme akışında olurlar

doğal (mantıksal) olarak. VUCA Dünyasında bu akışın çoğu zaman kesintiye

uğradığı veya hakkını vererek yapabilme şansımızın olmadığını söylesek

abartmış (veya yanlış) olmayız sanırım. Çünkü, değişkenlik, belirsizlik ve

karmaşıklık bizleri muğlaklık içine sokmakta. Bir başka deyişle, bir durumda-

olayda değişkenlik, belirsizlik ve karmaşıklığın boyutları ne derece yüksekse

muğlaklık hali iyice artmaktadır. Bugün artık, bilgi/veriler ya yeterli değil ya da

çok sık değişmekte ve karşılaştığımız olaylar/durumlar daha önceki

yaşanmışlıklarımızdan daha farklı-değişik olduğu için olaylar-durumlar hakkında

yeterli teorik ve deneyimsel bilgimiz yok. O zaman, muğlaklık kaçınılmaz oluyor

tabii ki. (Aslında bunu salt bir yönetici açısından da ele almanın ötesinde, genel

anlamda VUCA, daha dar anlamda ‘ambiguity (muğlaklık)’, her bir bireyin

şaşkınlık, kararsızlık, eylemsizlik içine girmesine veya ne doğru-ne yanlış

bilmeden hareket etmesine-veya hareket edememesine yol açmaktadır.) Bir

cümle ile özetlersek, muğlaklık, bilinçlilik temelinde ve zamanında eyleme

geçmemize engel olmakta veya bizleri kararsızlığa/eylemsizliğe sokmaktadır.